“Banga Jîyanê”: Lamara Mîrangî
Leonardo da Vîncî, di hevpeyvînek xwe de gotîye, “huner, gotinên ku nayên gotin dibêje, yên ku îfade nabe bilêv dike û yên ku wernagere tercûme dike.” Wateya xwe bêguman di kevalên wek “Şîva Dawî”, “Mona Lîsa” yan jî di “Mêrkî Vîtrûvîûs” de veşartîye. Jixwe wêne zimanê herî tûj, alav û amûra bitesîrtir ya hunerê ye.
Wêne çêkirin, ji serdema birîna keviran ve heta roja me, hîsîyatek xwezayî ye ku di însana de peyda ye. Wênesaz fikr û remanên xwe, heyal û daxwazên xwe, hêvî, bêrî û xwezîyên xwe li ser tûwalan neqş dike, peyamên xwe di kevaneyên xêzan de vedişêre û dunyaya ku bi çavên xwe dibîne berpêş dike. Carna bi sûretê însanekî, çavê zarekî, kena qîzekî, xema dilê kalekî, carna bi pelê darekî, sere avekî û bi lehzeyek serpêhatîyeki ve me hişyar dike, bal dikşîne, bi xwe dihisîne. Ev serborî û serketîya wênesazîyê ji dîwarên şikeftan kişyaye hatîye ketîye ser tûwalan wênesazên nûjen.
Lamara Mîrangî yek ji wan e ku vê serborîya biqîmet ya mîrovahîyê didomîne û dûajoyên xwe bi vê kevneşopîyê dihisîne.


Lamara Mîrangî ji malbatek Kurdên Êzdî yên ku mecbûr mane ji Serhedê koç kirine çûne li nav welatên Sovyeta berê belav bûne ye. Di 26ê Tebaxa sala 1970an de li paytexta Gurcîstanê, li Tbîlîsê ji dayîk dibe. Di heman demê de hembajarîyê wênesazê navdar Qulîxanê Mihemed e.
Lamara Mîrangî li Tbîlîsê mezin dibe û digihîje. Di Zanîngeha Perwerdahî ya Tbîlîsê de, beşa kîmyayê dixwîne û bi diploma sor ve diqedîne. Her wiha dibe pîsporê kîmyayê û demek mamostatîya kîmyayê dike.
Di sala 2002an de, duyemîn dîploma xwendina bilind ya beşa grafîka kompîterî û anîmasyonê werdigre.
Karîyêra wê ye hunermendîyê di sala 2003an de, li stûdîya “Art-Max” de dest pê dibe. Mîrangî li wir, wek pîspora 3D-grafîk, dîzayn, anîmasyon û vîzûalîzatsîyanê dixebite.
Lamara Mîrangî, di sala 2005an de dest bi sêwirandina tabloyan dike. Di destpêkê de forma akvarêlê bikartîne. Lê wê demê giranîke mezin nade wî karî û ti caran nafikire, wekî ew kar wê bibe beşekî jîyana wê yê giring.

Di sala 2015an de, dest pê kirîye bi rengên rûnî tabloyan bikşîne. Gava berhemên wê ji mîrovan re şabûnê tînin, ew yek ji wê re dibe helan û hayraz, daxweza sêwirandinê bala wê mezin dike.
Di berhemê xwe de formên cihêreng bikaranîye. Wek li jor behs bûye bi akvarêl dest pê kirîye lê şêweyên wek boyaxa birûn û komir jî bikartîne.
Heta niha çend pêşengehê wê çêbûne. Yek ji wan bi nave “Jinên Gelê Me” ye ku li Mala Pêşengeha yê Ewrûpayî de pêşberî hunerheza bûye ye. Xêncî vî, di Mûzexaneya Hunerên Ciwan û di xanîyê Mala Kavkazê de pêşengehên bi nave “Bihar di Jinê de”, “Çemê Tbîlîsê” û “Banga Jîyanê” saz kirîye.






Lamara Mîrangî di sala 2021an de li Spasyayê tev li berevanîyek bûye û bi tabloya xwe ya bi navê “Romayî” ve serketîye û bûye yekemînê berevajan. Wê di Hezîrana 2021an de li Barselonayê pêşberê hunerheza be.

Tosinê Reşîd di nivîsek xwe de Lamara Mîrangî û hunera wê wiha dinirxîne:
“Lamara Mîrangî û tabloyen wê, cihaneke ecêb, ya hesîn û kûrbûna di nav gîyan û bextê mirova ne. Ew çevên zaroka ye bi şik te dinhêrin; carna nes, carna bi melûltîke nezarokî û mitalan ve tijî. Û di her tabloyî de Jîyan e, ku ji dilkên xilfik dide der, banga bizavê dikin, hêvîya dûarojeke aşt dikin dilê meriva. Lamara Mîrangî portrêtîs – şêwekareke hêja ye. Ew ne tenê mînakîya bê hempe ye, lê usan jî bedewîya pêkanînê, û dîsan Jîyan: çevên zêndî, lêvên zêndî, û avirê zelal, yê ‘portrêt ber bi te’. Bêyî hemdê meriv di navbera çevan de dîalog çê dibe. Tabloya “Qeratû di pencerê de”, bi rastî dikare berhema hosta bê nas kirin. Jina êdî mirî di piş şûşa pencera şkestî dîyar dibe. Di çevên wê ye xwedîyên bedewîke nebînayî de, êdî hêvî tune, ew çev alîkarîyê naxwezin, gazina nakin, tawanbar nakin, nabin kelemê çeva…lê ew te dinhêrin, hê zû di hindurê te dinhêrin û tu xwe gunehkar texmîn dikî, hêsir têne xwar… bal te, yê zêndî, yê dinhêre. Bi peyva her tiştî nikarî bêjî. Gerek bibînî!”






Wenesaz, di berhemên xwe de cîhê ku dixwazin bal bikşînin ronî dikin, yên din di tarîyê de dihêlin. Hunermedên ku bi vê awayê dixebitin ji tevgera lumînîst in. Jixwe romantîzm jî herî zêde ji alîyên hîsan ve dest diavêje mijaran. Tevgera lumînîst bi giştî dîmen, jîyan û serborîyên civakî ve têkildar e. Ewan dikin ku hezîya ji bo xweza û însan bidin der. Wênesazên wek Goya herî navdarê vê tevgerê ne.
Her wiha wêneyên Lamara Mîrangî heye ku nêzîkî awaya Goya û lumînîstên din e. Jixwe Kurdek û Êzdîyek, ku li ber “banga jîyanê” ye, wê çi bike?
Lamara Mîrangî li Tbîlîsê cîwar e û xebatên xwe yê hunerîyê birêdibe.








Nivîs
- Li Parîsê Cilên Kurdî Pêşkeş Bûn
- Ximximê Torîvanê
- Lavaya Zerdûşt Ji Ahura Mazda Re
- Nehênîya 12yan: Tesadûf Yan Lihevanîn?
- Jîna Emînî Tê Ser Perdeya Spî
- Fenomenê Govenda Sofî Omer
- Hirî Ji Me Diçe
- Barkêşîya Zemanê Berê
- Sê Stran Du Ziman
- Ferhanga Bijîşkî ya Kurdî Derket
- Pêşeng Elî Xelata Zêrîn Hilda
- Li Benda Hovan
- Dev Ji Kurdî Berdide
- Bênav, Bênîşan: Navnîşan
- Ji Melayê Batê Çi Ma
- Sed Pîrtûkên Sedsalê
- Sebra Derdê Bindestan: Feqîyê Teyran
- Xaltî – Ûrartû: “Efendiyên Welatê Jor”
- Keledoşa Herî Xweş
- Mîr, Wezîr û Cotkar
- Sone Ji Matilde re
- Klama Dilê Zara
- Xezeba Qertewînê
- Du Qaqilbazan per weşandin
- Di Çanda Kurdî de Rûpelek Nû: Operaya Mem û Zîn
- Festîvala Fîlman a Stenbolê Qedîya
- Xwekuştineke Qedîfeyî: Îran Xanim
- Pînokyo
- Şeklemên Eydê
- Ji Sopranoya Kurd “Hoy Nergiz”
- Çarşema Sor: Rêzgirtina Hêza Xweda
- Yezdanên Mezopotamyayê
- Pirtûkxaneya Sêwî
- Bihar Mêvan e
- Govend
- Yılmaz Güney li Stenbolê Hat Bîranîn
- KEÇA KUMSOR
- Bajar
- Xelatên Oscara 95. Gihîştin Xwedîyê Xwe
- Bi Kurdî Pirtûkên Dijîtal Amade Dibin
- 41 Destanên Kurdî
- Şîroveyek Li Ser Felsefeya Friedrich W. Nietzsche
- Kurd û Dengbêjî
- Çîroka Derew û Rastîyê
- BA
- Deq: Vegotin û Berxwedana Jinan
- Seyadê Şamê: Alîyek Rihê Zulfînazê
- 100 Fîlmên Herî Serketî
- Kilamên Ser Kulava: Rastî û Şaşîyên Dengbêja
- Serxwebûna Mirîşkan
- Gotinên Pêşiyan
- Şivanê Piçûk
- Rabe
- Keremê Kor
- Hesreta Mîrat Mayî
- Zîl/ Zîlan û Zelanî kî ne?
- Girtî
- Rûyek Bedew ya Cîhanê: Amira Casar
- Dengbêj û Hunermend
- Navdarên Seregolê
- Teyrê Sîmûrg
- Evîna Bextewar Tune ye
- Ber Delavê Jibîrbûnê de Şaîrek: Cerdoyê Esed
- Di Sempozyûma Kurd Kavê de Ziman û Zext
- Toza Keleska Eliko
- Dîwana Dengbêjan û Govend
- Hevparîyên Kelamên Qedîm
- Baran Li Moskovayê
- Şûrê Destê Hesen û Koma Wetan
- Şêx Evdirehmanê Axtepî
- Şer û Jin
- Zerîyê
- Hîle
- Evdilmecît
- Kilam û Evîn
- Bazirganê Venedîkê
- Agirî
- Siwar Hatin Ji Zozanan
- Ka Em Bavên Ber Aqil
- Nivîs Mîna Vejînê: Mehmet Uzun
- Operayek Tenê
- Li Moskovê Festîvala Fîlmên Kurdî
- Bûkê Tune Zar Ziman,
- Dîlbera Qeşeng
- Poşmanîya Çivîkek
- Keremê Seyad Koça Dawî Kir
- “Banga Jîyanê”: Lamara Mîrangî
- Ez Şa Me
- Lêgerîn
- Bextîyar û Bêbext
- Mersîyeya Teyrekî
- Ey Dîlberê
- Dengbêja Gelêrî Fatima Îsa
- Çîyayê Şengalê
- Destpêk
- Metê Kê ye?
- Seîdê Îbo
- Zivistan e
- Behlûlê Dîn
- Nêrîna Melayê Cizîrî Li Wehdetu’l-Wicûd
- Çend Şîrovekirin
- Kê Zane
- Gozel
- Tacê Serê Zivistanê
- Di Kîjan Demsalê de Miribûm
- Berîya Dorpêçîya Teknolojîyê Leyîstikin Zarokan
- Hîsên Ji Berfê Tên û Dîmenên Serhedê
- Hunermenda Pirreng: Tara Mamedova
- Çîroka Kilama “Dunyayê”
- Derhêner a Fransî: Dinya ji Kurda re deyndar e.
- Qotikên Cixarê
- Di Şikefta Kulê de Du Evîndar
- Prometheûsa Rojhilatê: Kawa
- Kincên Jinan
- Dayîka Kemanê
- Şahbanûya Bêtac û Bêtext: Eyşe Şan
- Xezala Mendol Axa û Sosyolojîya Eşîrtîyê
- Xwarin û Xurek
- Serpêhatîyên Stranên Kurdî
- 10 Wênesaz 10 Tablo
- Ez Çermesorikim û Tênagîhim
- Şahbanûya Kurda Jinemîra Balerîna: Leyla Bedirxan
- Edebîyat Bi Kurdî Xweş e
- XWERA KÊFKIR YÊ QÊRÎ
- Nuroyê Meter
- Xeyal Bê Sînor in
- Bilûra Min
- Evîna Te Ez Bernedam
- Ax Ax Zaroktîya min
- Bi Şanazî Li Dinyayê Dinhêrim
- Tava Rojê Rûye min da
- Zîndan sar e
- Mamed Axa û Bekir Beg
- Şivan û Ruvî
- Kêzika Tebaxê û Mûristang
- Mîha Kulek
- Dîkê Sîs
- Çîroka Barçêmkê û Silêman pêxember
- Xalis Beg di Çapamenîya Tirkan de
- Xatirxwazî
- Chris Kutschera Çû Ser Dilovanîyê
- Çavnérîyek
- Ahmedê Xanî
- Dengé Te Té
- Di Sirén Hevokan de Mamostayek
- Berf Dibare Ser Bavekî
- Birayên Me yên Jîyanê: Êzdî
- Bibe Dengé Kemanek
- Şivanê Kurmanca
- Ey Hemrazé
- Zimané Çavan
- Xalis Beg Di Kovara Kürt Tarihi De
- Girava Tamara, Dêra Ermenîya
- Kurdên Penaber û „Jîyana Bextewar“
- Kela Wanê
- Paytexta Sedsala Antîk: Acropolis
- Li Hember Bayê
- Qehremané te bûma
- Hikmeta Jîyané, Agir û Evîna Heyînî yé
- Gola Mêra
- Mixtarek Kal, Bédengîyek Piçûk
- Wêneyek
- Serhonazê Kal
- YİBO
- Rastîya Evdalê Zeynikê, Şaşîya Mehmed Uzun
- Şakiro û Têkilîya Bi Reso re
- Di Hucrek de
- Mem û Zîn
- Sîyabend û Xecê
- Hafizayek Kurda: Pirtûkxaneya Medya
- Kendal, Însan û Ziman
- Gîhadirûn
- Cigerxwîn: Kêye Ew
- Sal Hatin Mîna Gava
- Hêvî û Heval: Yilmaz Guney
- Qaçax
- Nobedarê Nûjen: Celîlê Celîl
- Bîstek Ji Zivistanê
- Ezîza Dilê Guhdaran: Eznîva Reşîd
- Xweşmêrê Kurmancîya Şirîn: Keremê Anqosî
- Di Anabasis de Şerê Hellen û Kardûkhîyan
- Marlon Brando, Oscar û Çermesorik
- Kosegerî
- Qelema Kilama: Ahmet Aras
- Keskesora Rengê Me: Aslîka Qadir
- Qehremanê Min Tu yî
- Alayên Hemîdîye û Elmecîd Beg – II
- Alayên Hemîdîye û Elmecîd Beg – I
- Dîroka Muzîka Kurda
- Nûbihar û Antolojîya Dengbêjan
- Aforîzmayên Ahmedê Xanî
- Koçer Îsal Dereng Tên
- Bi Kurtasî Elêonore FOURNIAU
- 11 Xelat 11 Roman
- Arşîva Radyoya Rewanê Berhev Dibe
- Bi Taybetîyên Xwe ve Destana Gilgamêş
- Kurdekî Sembola Zîrekî, Wêrektî û Tekoşînê: Xalis Öztürk
- Mîrê Kurmancîyê: Celadet Elî Bedirxan
- Fîlozofa Bêmiraz: Hypatia
- Bi Hûr û Girên Xwe ve Zarê
- 27 Mayis û Sirgûna Elîbêşan
- Klamên li ser Seregolê
- Destana Hêza Eşqê û Berxwedana Nefsê: Zembîlfiroş
- ŞAKIRO GULA BER CEFAYÊ