Li Agirî’yé zivistan e. Sar e. Bultenén rewşa hewayé yén rojnameyan, serma Agirî’yé dişibînin wek yén Sîbîrya’yé. Dibistanek li navenda bajér, li ser réya Erzeromé. Di sinifek de mamosteyek xama, li ser masa xwe yé li ber paceré  rûniştî ye, namek dixwîne. Name jé re ji dûr hatî ye.

Gava dixwîne, li ser lévan, carna kenek sivik xuya dibe. Xwendevanén wé meraq dikin. Mamostayé wan é ku nivîsa her daîm bilez dixwend, gelo ev car çima wiha giran diçû? Mamoste ne tené giran dixwend, hey dikenîya jî. Ev zarokén piçûk, yén ku li van welatan de zû mezin dibûn, çavén xwe yén hûr kutabûn ser mamosteyén xwe. Hinek paşé mamoste, bi van çavén ku li serin hisîya. Da hişé xwe ku vî eleqeyén xwendavanén xwe, di bersîva namé de bi hevalé xwe bide zanîn. Paşé seré xwe bilid kir ji kaxiz, rastî çavén hûr hat. Çavén xwe ji qîzek piçûk û qemer ku li réza péşîn bû, qirpand. Mîna ku pé bide zanîn ku mamoste jî hey cara giran dixwînin. Li ser vî keça piçûk û qemer, beré metel ma. Li doralîya xwe nihérî. Dît ku belé, mamoste ji wî re çav qirpandî ye. Şa bû. Xwest ku hevalén wé ev bûyer bidîtana. Ji bo pesné xwe bide, xwe li ber wan qure bike.  Lé kes bi çavqirpandina mamoste nehisîya bû. Enîşka xwe li hevalé kélaka xwe da. Xwaré guhé wé bû got, “tu zanî, mamoste ji min re çav qirpand.” Hevala wé yén ku ev hevok bihîst, belkî ji xwezaya mîrovahîyé be, bi dexesîyek piçûk veciniqî. Bi helwestek bihérs, bîstek li mamoste nihérî. Lé mamoste bi wî hérsé nehisîya. Ji ber ku xwendiné xilas kiribû, ji pacera ber xwe, li derva, heye ku li héla name jé hatîye dinhérî.

Li derva berf hebû.  Ji sermayé erd, ré û tevahîyé dorhél qeşa girtibû. Mîrovek, ji bo ku nekeve bin rîşîyén bin serbana, li jéra peyaré dimeşîya. Lé tené nedimeşîya, hey dişqitî jî. Mamoste zen kir ku wé bişqite bikeve. Gava ku mérik şiqitî û ket, zena mamoste hé hiş neterikandibû.

Mériké ku li erdé ket, ji ber ku çekén qalind li xwe kiribû, zéde neéşîyabû. Tené dengek tér, mîna tûrek xîz ku li erdé ketibe, derxistibû.  Bilez rabû ser xwe. Bi helwestek şermokayî li doralîya xwe nihérî. Gelo kes ketina wî dîtibû? Dît ku bala kesî li ser nîne. Bi desté xwe, tozén berfé yén li ser çekan de zeliqîye daweşand. Hinek paşé jî bi éşa li ser kemaxa xwe hisîya, rûyé xwe tirş kir. Lé ne xem bû, ya girîng kes ewî nedîti bû.

Lébelé, mériké ku li erdé ketibû du tişt nizanibû: A yekem, di dibastana ku ji ber derbas dibû de mamostek li ber paceré bû û wî dîtibû. A duyem, mamoste fem nedikir ku mîrov gava dişqitin çima şerm dikin. Lewra şiqitandina li ser qeşayé gellek normal e.

“Mamoste zengil léda.”

Dibistan dûré mala wé nebû. Ji wî, peyatî diçû malé. Jixwe  ji meşé hez dikir. Gava ku dimeşîya him divehisî him difikirî. Her wiha ray û ramanén wé di hiş de zelal dibûn. Lé bi rastî hé li ser tékilîya raman û meşé jî nesekinî bû. Meraq dikir: Ka gelo ev herd tége hevdû çawa temam dikin? Lé gava dimeşîya, doralîya xwe baştir çavnérî dikir, li ser wan çavnérîyén xwe difikirî. Heye ji vé bû di meşé de zelalîya ramanan.     

Xwe gîhand ser berjéra artéşxané. Bi taybetî, di vé demsalé de sûkén bajér tenha dibûn. Ji wî, zéde rastî kesî nedihat. Jixwe li bajér, di sermaya zivistanek wiha de kes peyatî nedigerîya. Yén derdiketin an bilez diçûna karén xwe, dikanén xwe, an jî xwe diavîtin qehwayan, waxté xwe derbas dikirin. Bajarî di sermayén wiha de bi doralîyén xwe re jî eleqeder nedibûn. Ji ber ku bi dorlîyén xwe re eleqeder nedibûn, mesela zarokén feqîr jî neditîtin. Zarokén feqîr, li sûka, di nav bermayén komir yén ku ji xanan hatine avîtin, parçeyén neşewitî digerîyan. Wan parçeyén neşewitî dixistin telîsa, dibirin malén xwe, diavîtin sobeyan, xwe û malbatén xwe li ber germ dikirin. Hé piçûk bûn, zar bûn. Lé mezin bibûn. Berpirsîyarîya halé diné li ser pişta wan rûniştû. Ji ber ku bermayén komiré kom dikirin, şerm  nedikirin. Lewra xézanî zora şermé dibir. Desté wan ji işkîyé qelişî bûn. Rûyé wan ji sermayé û ji toza komiré reş bibûn. Reşahî li ser çermé wanén qemer rûniştibû. Mamoste fikirî, “her çiqas yén reş bû ye rûyé wan e, lé rûreşî ya diné ye.”

Ji berjéra artéşxané peya bibû. Li milé çepé zivirî, beré xwe da lojmanén YSE’é. Ji ber, otomobîlek derbas bû. Li ser qatén qeşayé çé bibûn. Ji dûr dengé kelbek bihîst. Li ezman nihérî, jé wetrî ewr jî qerimîne. Pédernedixist, ka gelo ro çûye ava an na. Tengezar bû. Rokî ji hevalek xwe re peyxamek şandibû: “Her roj jîyanek nû ye, xwezî péşeroj béxem bin…” Hevalé wé jî wiha bersîvandibû: “Her roj destpékek nû ye, xwezî destpék béxem bin… Lé niha, lé li vir? Di bajérek wisa de bû ku hey royé winda dikir. Gellek hevalén wî çûbûn ji vir. Çima çûbûn, çawa çûbun nizanibû. Lé “yén çûbûn li kuder ma bûn, bérîya kenén wan kiribû.”

“Axx qîza min, tu dîsa meşîyayî ne wisa? Tu nexweş kevî té bibînî…”

Axx dayîkno… 

Di évara heman rojé de li bajérek din, mamostayek din ji nérdewanén ku berjérî baxçé mala xwe dibe, peya dibû.

Paşé çi bû? Paşé  rûpelén pirtûkén ku li şûnewarén kevn de, behsa jin û mérén kevn dikin, hédî hédî zirav bûn. Her çiqas çîrok kevn bin jî, bûyer wisa teze ne, tu dibé qey sedsal teze duh borî ye. Her wiha pirtûk, zemanén beré û yén teze li nav hev dixin,  dikin çîrok, tînin me pé dihisînin. Ger ku yé van çîrokén kevn dixwend, ew qeça piçûk û qemeré ku mamosté wé jé re çav qirpandibû bûya, mûhtemel bû ku wé pirsek wiha bipirsîya:

“Mamoste, çîrok çima kevn nabin?”

Axx qîza min, tu zanî we çawa dixapînin, hûn çawa dixapin bi derewén mezinan. Binér berxvanek, li derekî welat e. Bavé wî, ji ber ku here ber berxa ewî neşandîye dibistané. Êvar e, tarî ketîye. Li jéra gund, ber berxan e. Guhé wî li dengé sîsirka ne. Xwe li ser çéré diréj kirî ye. Ji nişké ve dibîne ku stérkek dişqite. Heyecanek pédigre. Dibe ji dayka xwe bihîstibe, gava stérk dişqite divé mîrov tiştek daxwaz bike. Heyecana wî jé wî ye. Lé hérs, bihérs e jî. Ew ji çî ye gelo?  Ew jî ji nezanîyé ye. Nizane ka wé çi daxwaz bike. Difikire bilez, lé nagihîje jida stérk. Stérk winda dibe. Berxvan li ber xwe dikeve. Jé wetrî, li pey stérk xeyal û daxwazén xwe jî winda kirî ye. Ji wî, bihérs e.

Lébelé nizane ev derewek e. Lewra berxvanén din, li cîhén din yén welatén din de gelek cara gihîştine leza stérka, gellek tişta daxwaz kirine. Lé tu daxwazén wan serî negirti ne. Belkî ji vî be, zarokén ku daxwazén wan serî negirtine hé bihérs in. Belkî heta bi vî derewî nehisin wé bihérs bin. Û belkî wé qet pé nehisin jî.

Dibe ku ji vî be hé dijîn çîrok. Ji ber ku herkes, bi dram û hérsa zarén ku daxwazén wan nehatine cîh, bihise.

Lé gelo ev bibû bersîvek ji pirsa qeça piçûk û qemer re? Mamoste, niha ji pacera oda xwe yé xebaté, li barana dibare dinhére. Divé li benda hevokén diréj be. Ew hevokén ku wé li bendé be, wé ji réyén diréj bi ré kevin, bi baskén xwe yén diréj ve bifirin, werin, li ser masa wî diréj bin. Heye ku bersîv bînin bi xwe re.

Té gotin ku bersîva mamoste, di sirén çîrokan de veşartî ye. Divé hûn bibin lékerén hevoka, xwe bi nîşanén peyvika bigrin, bikevin nav sûkén çîroka. Her wiha belkî bibin bersîvek pirsén zaroka.